Informatie over cocaïne voor ouders
- Cocaïne: wat is het?
- Cocaïne: wat doet het
- Cocaïne: hoe herken ik het?
- Cocaïne: motieven
- Cocaïne: hoeveel jongeren gebruiken er?
- Cocaïne: risico’s
- Cocaïne: hoe de risico’s te verminderen
- Prijzen
1. Cocaïne: wat is het?
Cocaïne is een wit kristalachtig poeder. Het wordt uit de bladeren van de cocaplant gemaakt. De meest voorkomende manier van cocaïnegebruik is snuiven. De cocaïne wordt in een lijntje gelegd en direct of via een kokertje in de neus opgesnoven. Cocaïne wordt illegaal verkocht in hoeveelheden van ongeveer 1 gram. Uit een gram worden zo’n 20 lijntjes gemaakt. Een gram kost ongeveer €50 en de prijs ligt tussen de €40 tot €70. Per avond wordt meestal een kwart gram gebruikt, of men deelt een gram met een paar vrienden.
2. Cocaïne: wat doet het?
Cocaïne maakt opgewekt en geeft een kort geluksgevoel. Je hebt het idee te bruisen van energie. Je wordt zeer spraakzaam, hebt veel zelfvertrouwen en meent sneller en helderder te kunnen denken. Honger en gevoel van vermoeidheid verdwijnen. Cocaïne versnelt de hartslag en verhoogt de bloeddruk. Bloedvaten vernauwen zich en pupillen worden groter. Als men het snuift begint het na een paar minuten te werken, de effecten houden een halfuur aan. Daarna worden de prettige gevoelens minder, reden voor sommigen om weer opnieuw te snuiven.
3. Cocaïne: hoe herken ik het?
Onder invloed
Sterke wisseling van stemmingen; opgewekt, energiek, praterig, overmoedig, overtuigd van eigen gelijk. Opvallend is ook dat gebruikers vaak naar het toilet gaan, om te snuiven.
De dagen erna
De dagen erna: een down, leeg gevoel en oververmoeid. Bij veelvuldig gebruik: bleek, rusteloos, geïrriteerd, opvliegend, opgefokt.
4. Cocaïne: motieven
Cocaïne wordt meestal in het uitgaanscircuit gebruikt door 25-plussers. De bezorging gaat vaak via een 06-dealer, die thuis langskomt.
Redenen om te gebruiken:
- het is lekker;
- je komt in een goede stemming;
- je praat makkelijker;
- het verhoogt de sfeer;
- het geeft een korte heldere roes met weinig na-effecten;
- het is snel geleverd.
5. Cocaïne: hoeveel jongeren gebruiken er?
In 2015 is in een onderzoek aan scholieren gevraagd of zij ooit van hun leven cocaïne gebruikt hebben en of zij dat de afgelopen maand nog gedaan hebben (1). Het gebruik van cocaïne op middelbare scholen is laag. Percentage scholieren dat ooit of de laatste maand cocaïne gebruikt heeft:
| Leeftijd | 12 jaar | 13 jaar | 14 jaar | 15 jaar | 16 jaar | 17/18 jaar |
| Ooit | 0,4% | 0,5% | 0,9% | 2,5% | 2,4% | 3,2% |
| Maand | 0,1% | 0,1% | 0,2% | 0,9% | 1,5% | 1,1% |
6. Cocaïne: risico’s
Jongeren zijn gevoeliger voor informatie over de kortetermijnrisico’s dan over de langetermijnrisico’s. In een gesprek kun je als ouder dus beter aandacht aan de kortetermijn- dan aan de langetermijnrisico’s besteden.
Kortetermijnrisico’s
– Uitputting. Vermoeidheid wordt onderdrukt waardoor iemand over een grens gaat.
– Belasting voor de hart en bloedvaten. Cocaïne stimuleert de hartslag waardoor het hart meer zuurstof nodig heeft. Tegelijkertijd vernauwt cocaïne de bloedvaten waardoor het hart minder zuurstof krijgt.
Langetermijnrisico’s
– Ontstoken neusslijmvlies door het vele snuiven. Dit kan lijden tot een pijnlijke en bloedende neus en uiteindelijk kan het neustussenschot zodanig beschadigen dat er een gaatje in het neusbeen komt. Dit komt niet vaak voor.
– Veranderde persoonlijkheid. Veelvuldig gebruik verandert de omgang met mensen. Iemand kan opgefokt en geïrriteerd raken. En meer op zichzelf gericht zijn dan voor het gebruik.
– Verslaving. Cocaïne kan vrij verslavend zijn. Het effect is kort. Het contrast tussen het positieve gevoel tijdens gebruik en het vervelende gevoel erna kan groot zijn. Hierdoor bestaat al snel de neiging opnieuw cocaïne te gebruiken.
– Depressie. De depressies na stoppen kunnen heftig zijn en lang duren.
7. Cocaïne: hoe de risico’s te verminderen
17/18 jaar
Op 17/18-jarige leeftijd kan jouw kind leeftijdgenoten tegenkomen die wellicht ook met cocaïne experimenteren. Als jouw kind geregeld naar clubs of discotheken gaat zal hij/zij sneller met cocaïne in aanraking komen. Jouw kind zal dan in feite moeten beslissen of hij/zij ook gaat gebruiken. Het is goed om, voordat jouw kind in een dergelijke situatie komt, al een gesprek over drugs gevoerd te hebben.
Praten over drugs
Besteed in een gesprek ook aandacht aan: ‘het nee kunnen of willen zeggen’. Maak duidelijk dat hij/zij kan weigeren en dat echte vrienden dat ook accepteren.
Belangrijk is om in het gesprek rekening te houden met eventuele motieven die jongeren kunnen hebben om te gaan gebruiken. Ze zijn nieuwsgierig, willen spannende dingen doen en willen misschien graag bij een clubje horen dat cocaïne gebruikt. Ze willen zich losmaken van thuis en eigen unieke ervaringen opdoen.
Het stellen van een regel dat cocaïne niet mag worden gebruikt, ligt moeilijker als jouw kind al 20 of 21 is. Als hij/zij onder de 18 is kan dat natuurlijk wel, maar op die leeftijd is gebruik zeldzaam. De vraag blijft ook of verbieden helpt. Wel kun je altijd duidelijk jouw mening geven. Onderschat jouw eigen mening niet. Als deze niet gebaseerd is op vooroordelen zal jouw kind er waarde aan hechten.
Als jouw kind toch gaat gebruiken
Als jouw kind toch gaat gebruiken of blijft gebruiken kun je in ieder geval nagaan of jouw kind de beslissing om te gebruiken enigszins doordacht genomen heeft. Kent hij/zij bijvoorbeeld de risico’s en de voor- en nadelen. Probeer de afspraak te maken dat als hij/zij gaat gebruiken, hij/zij dat in ieder geval aan jou vertelt.
In het praten over drugs moet je ook ruimte geven aan de motieven en voordelen. Als je over de voordelen gesproken hebt ontstaat er vanzelf een sfeer waarin je ook uitgebreid aandacht kunt besteden aan de nadelen en de risico’s. Vraag als je het over de nadelen hebt, vooral naar de nadelen op korte termijn: zoals bijvoorbeeld een slechte conditie. Nadelen op de korte termijn maken bij jongeren meer indruk dan risico’s op de lange termijn.
Zo veilig mogelijk gebruik
Probeer, als jouw kind toch gaat gebruiken, een aantal afspraken en regels over het gebruik te maken. Er is immers een verschil tussen gebruik en misbruik. Deze afspraken kunnen de risico’s beperken. In het algemeen kan je zeggen dat een gebruiker zo veilig mogelijk gebruikt als hij:
- zijn cocaïne laat testen. Je kunt als ouder bijvoorbeeld met jouw kind naar de testservice gaan.
- alleen gebruikt als hij zich lichamelijk en geestelijk goed voelt.
- niet combineert.
- matig gebruikt.
8. Prijzen
Cocaïnepoeder kost tussen de €40 à €70 per gram (2). Meestal wordt tussen de €50 en €60 betaald. Uit een gram halen gebruikers zo’n 20 lijntjes. Een lijntje werkt een halfuur.
Bronnen:
- Jeugd en riskant gedrag 2015, Peilstations Onderzoek, Trimbos Instituut (2016).
- Antenne 2016, Bonger Instituut (2017).
Versie: november 2020
