Wat zijn de effecten van alcohol?

Wat voor effect een middel heeft, heeft met een aantal factoren te maken. De drug (het middel zelf, de dosering en de manier van inname), de set (factoren in de persoon die het neemt, zoals geslacht, gewicht, geestelijke gesteldheid, et cetera) en de setting (factoren in de fysieke en sociale omgeving) bepalen samen de werking van een bepaald middel. Lees hier meer over bij: Wat zijn de effecten van drugs?

We gaan in op:

• De effecten
• De verschillen tussen man en vrouw
• Alcoholvergiftiging

Een leuk filmpje maakt duidelijk wat de effecten van overmatig gebruik van alcohol zijn:

https://youtu.be/-iec_vBt5xo

Het effect van alcohol is afhankelijk van de hoeveelheid. Hieronder staat een tabel met de effecten van alcohol per aantal glazen. Mannen bereiken bij 2 glazen een promillage van 0,5‰. Vrouwen bereiken dat al na 1 glas.

Promille	Aantal glazen	Effecten
0,5 promille	1 (V) 1-2 (M)	In deze hoeveelheden werkt alcohol opwekkend. Men voelt voelt zich alert, ontspannen, vrolijk en praat makkelijker. De eetlust neemt toe. De polsslag en ademhaling gaan sneller en de bloedvaten verwijden zich waardoor je een warm gevoel krijgt.
0,5 – 1,5 promille	2-5 (V) 3-7 (M)	Stemming en gedrag veranderen; natuurlijke remmingen worden minder; je denkt dat je meer kunt; geheugen wordt minder; reactiesnelheid gaat omlaag; gevaarlijk in het verkeer. Jongeren met weinig ervaring met alcohol en weinig lichaamsgewicht kunnen bij 7 glazen al een alcoholvergiftiging oplopen.
1,5 – 3 promille	6-9 (V) 8-14 (M)	Controle over je spieren wordt minder; overdreven emotioneel. Je lacht of huilt eerder; je bent sneller boos; zelfkritiek verdwijnt; gezicht wordt rood; kans op een black-out (je weet dan de volgende dag niet meer wat er gebeurd is).
3-4 promille	10-13 (V) 15-19 (M)	Zintuigen raken verdoofd; je raakt in de war; je weet niet wat je hoort of ziet.
4 promille		Grote kans op bewusteloosheid, levensgevaar neemt toe.
5 promille		Acuut levensgevaar; je zenuwstelsel is zo sterk verdoofd dat je in coma kan raken.

De werking van alcohol begint wanneer alcohol de hersenen heeft bereikt. Bij opname wordt de alcohol verdeeld over het lichaamsvocht. De hoeveelheid lichaamsvocht is afhankelijk van geslacht en gewicht. Mannen hebben meer lichaamsvocht dan vrouwen. De alcohol verdeelt zich over veel meer vocht dan bij vrouwen. Bij de man bestaat ongeveer 60% (tussen de 55 en 65%) van het lichaamsgewicht uit lichaamsvocht. Bij een vrouw is dat 55% (tussen de 50 en 60%). Een man weegt gemiddeld 80 kilo, een vrouw 68. Bij een man verdeelt een zelfde glas alcohol zich dus over 47 liter bij een vrouw over 37,4. Wie veel weegt heeft meer lichaamsvocht dan iemand die weinig weegt.

Bij alcoholvergiftiging wordt het promillage zo hoog dat iemand bewusteloos en in coma kan raken. Bij jongeren kan dit al bij een promillage van 1.7‰. Bij volwassen ervaren drinkers kan een alcoholvergiftiging optreden vanaf 4‰. De kans op bewusteloosheid is dan groot. Bij 5 promille raakt een volwassene in coma.

In 2015 werden 931 onder de 18 jaar met een alcoholvergiftiging opgenomen in het ziekenhuis (1). In 2017 waren dat er 671 (2).

NDM 2016, Trimbos-instituut NDM 2019, Trimbos-instituut

Versie: juli 2020